Kominek - wady i zalety

Kominek na drewno to tradycyjny element wystroju polskich domów. Stanowi on również dodatkowe źródło ciepła, ogrzewając pomieszczenie, w którym się znajduje. Kominki mają zarówno swoich zwolenników jak i przeciwników. Z niniejszego artykułu dowiesz się jak prawidłowo dobrać i zainstalować kominek w domu, czy palenie drewnem w domowym kominku jest legalne oraz poznasz wady i zalety takiego rozwiązania. Zapraszam do lektury.

Rodzaje kominków

1. Otwarte palenisko

Ten typ kominka możemy podziwiać w starych dworach i zamkach. Otwarte palenisko świetnie się sprawdzi w ogrodzie, jako uzupełnienie wiaty do grillowania lub letniej kuchni. Współcześnie, we wnętrzach już się go nie buduje ze względu na bezpośrednie zagrożenie poparzeniem i pożarem. Otwarte palenisko wydziela dużo zanieczyszczeń.

2. Kominek z zamkniętą komorą spalania

Tradycyjny kominek może występować w wersji jednoszybowej, narożnikowej lub w pełni przeszklonej. Im więcej szyb ma wkład kominkowy, tym jest droższy. Cena samego wkładu waha się od 2 do kilkudziesięciu tysięcy złotych. Do tego należy doliczyć obudowę z izolacją oraz materiały wykończeniowe,  które przy wykorzystaniu np. naturalnego kamienia znacząco podnoszą koszt całego kominka. Zamknięta komora spalania gwarantuje bezpieczeństwo i minimalizuje emisję zanieczyszczeń. Kominek na drewno może wspomagać główny system ogrzewania budynku, jeśli zamontujemy wkład z tzw. płaszczem wodnym. Ponadto, ogrzane kominkiem powietrze można rozprowadzić rurami do sąsiednich pomieszczeń. W ten sposób, unikniemy koncentracji ciepła w jednym miejscu. System rozprowadzający ogrzane powietrze najłatwiej jest zamontować w przestrzeni sufitu podwieszanego, dlatego to rozwiązanie sprawdzi się zwłaszcza w domach parterowych ze stropem drewnianym lub wiązarami dachowymi.

3. Koza

Koza to potoczna nazwa kominka wolnostojącego, który jest najczęściej żeliwny i nie wymaga dodatkowej obudowy. Na podobnej zasadzie działają również nieco droższe, ale ostatnio bardzo popularne, piece kaflowe. Taki typ kominka pięknie się prezentuje we wnętrzach o industrialnym lub rustykalnym charakterze. Kozie raczej daleko do elegancji. Jej główną zaletą jest cena, która jest sporo niższa od kosztu wkładu kominkowego i jego zabudowy. Cena niewielkiej kozy to ok. 1500-2000 zł. Kominek typu koza oddaje ciepło całą swoją powierzchnią i ma dużą sprawność, ale stwarza niebezpieczeństwo łatwego poparzenia się.

4. Biokominek

Jeśli nie potrzebujesz dodatkowego źródła ciepła, ale zależy Ci na stworzeniu przytulnej atmosfery, możesz zainstalować w domu biokominek. To rozwiązanie nadaje się również do mieszkań w budynkach wielorodzinnych i pozostałych lokali, w których ze względu na przepisy prawa, nie jest dozwolone korzystanie z kominków opalanych drewnem. Biokominek pełni funkcję ozdobną i jest zasilany paliwem płynnym lub bietanolem w formie żelu. Należy być uważnym przy napełnianiu zbiornika biokominka, tak by przy użyciu łatwopalnej substancji nie doprowadzić do pożaru. Podczas spalania nie wydziela się dym, sadza ani pyły. Biokominek nie wymaga podłączenia do komina. Do biokominka można dodawać zapachowe olejki, co pozwala uzyskać odpowiedni nastrój do odpoczynku we wnętrzu. Niestety, gdy spala się paliwo płynne, nie słychać charakterystycznych trzasków drewna. Koszt zużycia paliwa to ok. 5 zł za  godzinę użytkowania. Cena biokominka zależy od wybranego modelu, ale w przybliżeniu jest to najczęściej kilkaset złotych.

Jak prawidłowo zainstalować kominek?

1. Komin dymowy

Wszystkie kominki opalane drewnem muszą mieć zapewnione odprowadzenie dymu na zewnątrz budynku za pomocą komina. Najczęściej, do tego celu wykorzystuje się gotowe systemy kominowe, składające się wyczystki, przewodu z izolacją oraz obudowy od posadzki, aż po cześć znajdująca się ponad dachem. Wkład kominowy powinien mieć średnicę min. 15 cm (najczęściej wykorzystywane są przewody o średnicy 18 cm) oraz być żaroodporny. Komin powinien być wyprowadzony w pionie ponad dach. Dopuszczalne są niewielkie odchylenia przewodu kominowego od pionu na krótkich odcinkach, natomiast lepiej unikać takich rozwiązań, ze względu na ryzyko zaburzenia naturalnego ciągu. Do pojedynczego szachtu dymowego podłącza się tylko jednen kominek.

2. Wentylacja

Pomieszczenie, w którym znajduje się kominek na drewno musi mieć zapewnioną dobrą wentylację. Może to być wentylacja grawitacyjna. Nawiew powietrza odbywa się  w takim przypadku poprzez nawiewniki okienne lub ścienne, a wywiew przez kratkę wentylacyjną umieszczoną pod sufitem oraz przewód zakończony wywiewką ponad dachem lub tradycyjny komin murowany.  Brak zapewnienia nawiewu, przy jednoczesnym stosowaniu rozwiązań budownictwa energooszczędnego (szczelnych okien), spowoduje że wentylacja grawitacyjna nie będzie działać! Inną możliwością jest wykorzystanie wentylacji mechanicznej lub hybrydowej. Oba te rozwiązania są dopuszczalne jedynie dla pomieszczeń, w których są zainstalowane  kominki na drewno z zamkniętą komorą spalania.

3. Izolacja i materiały wykończeniowe

Do wykonania obudowy wkładu kominkowego należy stosować specjalnie dedykowane temu materiały, które są odporne na działanie wysokiej temperatury. Zwykłe izolacje (wełna elewacyjna, styropian), po podgrzaniu będą się topić, wydzielać toksyczne substancje i stwarzać ryzyko pożaru. Jako okładziny najlepiej się sprawdzą materiały ceramiczne (cegła, płytki) i naturalny kamień. Nie należy stosować tapet na kleju i styropianowych listew w pobliżu mocno nagrzewających się części kominka. Wokół kominka wykonuje się podłogę z materiałów niepalnych i łatwych w czyszczeniu.

4. Kanał doprowadzający powietrze do kominka

Przy budowie kominka na drewno nie można zapomnieć o zapewnieniu dostępu tlenu do komory spalania. W tym celu wykonuje się kanał podposadzkowy o średnicy ok. 16 cm (najczęściej jest to kanał o przekroju prostokątnym), doprowadzający powietrze do kominka z zewnątrz. Wlot kanału należy umieścić min. 30 cm nad poziomem terenu i zabezpieczyć siatką przed szkodnikami. Najlepiej, gdyby wlot był zlokalizowany po zacienionej stronie budynku, ponieważ zasysanie chłodnego powietrza ułatwi naturalny ciąg kominowy.

5. Dobór wielkości i mocy

Każdy wkład kominkowy czy koza ma określoną średnią moc grzewczą. Należy dobrać odpowiednią wielkość kominka do kubatury budynku, w którym ma się on znaleźć. Przyjmuje się, że ok. 1 kW mocy kominka na każde 25 m3 pomieszczenia, zapewni optymalne warunki cieplne. Zazwyczaj inwestorzy kupują zbyt duże wkłady kominkowe i przez to temperatura powietrza w pokoju jest za wysoka. W takim przypadku, należy zadbać o rozdysponowanie ciepła do pozostałych pomieszczeń domu, za pomocą kanałów sufitowych.

6. Drewutnia

W kominku należy palić suchym, sezonowanym drewnem liściastym (czyli takim, które nie zawiera żywicy). Czas spalania i wielkość płomienia zależy od kaloryczności danego gatunku drewna. Aby odpowiednio wysuszyć drewno na opał, należy przechowywać je przez min. rok w specjalnie przeznaczonej do tego drewutni. Drewutnia to osłonięta od śniegu i deszczu, zadaszona wiata, która umożliwia swobodną cyrkulację powietrza. Dlaczego tak ważne jest dobranie odpowiedniego gatunku drewna na opał oraz jego wysuszenie? Właściwie przygotowane drewno spala się, nie emitując  szkodliwych dla zdrowia (rakotwórczych) substancji i brudu.

Czy wolno palić w kominku?

Zgodnie z najnowszymi przepisami, można instalować w budynkach wyłącznie te kominki, które spełniają określone normy środowiskowe. Przy zakupie, należy zapytać sprzedawcę o szczegóły tej kwestii. Po za odgórnymi regulacjami, narzucanymi przez Unię Europejską, obowiązują w Polsce również przepisy lokalne, które zakazują wykorzystywania kominków opalanych drewnem, np. w Krakowie. Zanim zdecydujesz się na budowę kominka w nowopowstałym domu, sprawdź czy miejscowe prawo na to zezwala. Jeśli mieszkasz w miejscowości, w której taki system dogrzewania jest dopuszczalny, zadbaj o jakość drewna, którym palisz, by nie powodować zagrożenia dla zdrowia swojego i sąsiadów.

Wady i zalety kominków tradycyjnych

Zalety:

- dodatkowe, tanie źródło ciepła w razie okresowych awarii;

- przytulny, rodzinny klimat;

- estetyka.

Wady:

- dodatkowy koszt;

- konieczność budowy komina;

- strata powierzchni;

- konieczność kupowania, sezonowania drewna i przynoszenia go do domu;

- konieczność dodatkowego sprzątania;

- rozwiązanie nieekologiczne;

- grozi poparzeniem, niebezpieczne dla dzieci.

Czy warto budować kominek w nowym domu?

O tym, czy warto budować kominek, każdy musi zdecydować sam. To rozwiązanie ma swoje wady i zalety. Przy podejmowaniu decyzji należy uwzględnić kilka najważniejszych aspektów:

- koszt;

- rodzaj kominka;

- obowiązujące zakazy i przepisy;

- styl wystroju wnętrz;

- metraż;

- miejsce do przechowywania opału;

- własne preferencje.

Warto dobrać optymalne rozwiązanie dla indywidualnej sytuacji danego inwestora. Mam nadzieję, że ten artykuł okaże się pomocny dla wszystkich, którzy zastanawiają się nad budową kominka.