Kolor w architekturze

 Barwy wpływają na to, jak postrzegamy przestrzeń, w której przebywamy. Poszczególne kolory oddziałują na psychikę człowieka na poziomie podświadomości, przywołując pozytywne lub negatywne wspomnienia i emocje. Barwy mogą nawet optycznie zmienić gabaryty budynku lub wnętrza. Odpowiednio połączone - tworzą niepowtarzalny nastrój. Jakie są zatem znaczenia i właściwości poszczególnych kolorów w architekturze? 

Podział kolorów na grupy

Barwy, wykorzystywane w architekturze, możemy podzielić na kilka grup, z których każda, wyróżnia się pewnymi cechami np.:

  • podstawowe to czerwony, niebieski i żółty - na ich podstawie, poprzez łączenie w odpowiednich proporcjach, powstają wszystkie inne kolory;
  • dopełniające to te, które powstają z połączenia kolorów podstawowych, czyli:  zielony (żółty i niebieski), pomarańczowy (żółty i czerwony) oraz fioletowy (czerwony i niebieski). Tworzą one najbardziej kontrastujące pary z kolorami podstawowymi, czyli: żółty-fioletowy, czerwony-zielony i pomarańczowy-niebieski;
  • neutralne: czarny, biały, szary;
  • ciepłe: czerwony, żółty, pomarańczowy - wydają się być bliżej obserwatora niż barwy chłodne (pomniejszają pomieszczenie), nadają przytulności wnętrzu, kojarzą się ze słońcem, ogniem;
  • chłodne: zielony, fioletowy, niebieski - optycznie oddalają się od obserwatora, powiększają przestrzeń, są surowe i zimne w odbiorze, kojarzą się z wodą, lodem;
  • pastele: kolory z dodatkiem bieli, wydają się być "słodkie". Niekorzystnie wyglądają na elewacji, za to sprawdzą się w pokoju dziecięcym i sypialni;
  • neony: intensywne, czyste, jaskrawe barwy, sprawiające wrażenie świecenia, idealne jako akcenty w nowoczesnej architekturze i wnętrzach loftowych;
  • "złamane" barwy: zawierające dodatek koloru przeciwnego, kontrastowego lub ciemnego przez co wydają się brudne, przygaszone.

Zasady łączenia kolorów

Łączenie kolorów to trudna sztuka, wymagającą wiedzy, wyczucia i doświadczenia. Są jednak pewne podstawowe zasady, które mogą pomóc w tworzeniu pięknych kompozycji:
  • łączenie ze sobą maksymalnie 3 kolorów;
  • proporcje kolorów 60:30:10 (kolor dominujący, uzupełniający i akcent w dodatkach);
  • wykorzystanie intensywnego lub jaskrawego koloru jedynie jako akcent (nie na dużej powierzchni);
  • wykorzystanie barw o podobnym charakterze np. tylko pasteli lub tylko neonów;
  • połączenie barw monochromatycznych z odważnym akcentem np. metalicznym, neonowym lub czerwienią;
  • wykorzystanie jedynie barw chłodnych lub jedynie ciepłych;
  • połączenie na zasadzie kontrastu;
  • połączenie w obrębie jednej, spójnej tonacji.
Wymienione wyżej wskazówki stanowią ponadczasową bazę, która sprawdza się w większości przypadków. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, żeby łamać zasady i poszukiwać własnych, niekonwencjonalnych rozwiązań.

Znaczenie i cechy barw

Każdy z kolorów, które widzimy, budzi w nas pewne odczucia i skojarzenia. Komponując elewację budynku lub wnętrze, warto znać oddziaływanie poszczególnych kolorów na nasz umysł. Ta wiedza umożliwia świadome wykorzystanie efektów wizualnych (jak np. pewne złudzenia optyczne) w kreowaniu architektury.

Biały 

Biel jest neutralna, symbolizuje czystość, świeżość. Może być odbierana jako nudna, "bez wyrazu". Odbija światło (w artystycznym żargonie, mówi się wręcz, że "świeci" na tle ciemniejszego otoczenia), powiększa wizualnie bryłę lub wnętrze. Jest chętnie wykorzystywana przez minimalistów, ponieważ podkreśla prostotę formy. To co białe, jasne - wydaje się lekkie. Niezależnie od panującej mody, to kolor ponadczasowy i pasujący do każdego stylu. Występuje w ciepłych i chłodnych odcieniach.

Czarny 

Czerń to ulubiona barwa architektów. Kojarzy się z elegancją, artyzmem, męskością. Wprowadza tajemniczą, niekiedy również smutną lub przytłaczająca atmosferę. Piękna w swej prostocie, ponadczasowa. Wyrazista w dodatkach, ale również stanowiąca doskonałe, neutralne tło. Czerń pochłania światło, optycznie pomniejsza. To co czarne, ciemne, wydaje się być ciężkie. Podobnie jak w ubiorze - w architekturze, czerń dobrze maskuje, powoduje, że dana forma lub tekstura "znika" w cieniu.

Szary 

Szarość to połączenie czerni i bieli. Barwa neutralna. Dobrze sprawdza się jako baza kompozycji, wykorzystana na dużej powierzchni ścian i podłóg. Daje poczucie spokoju i bezpieczeństwa, ale również może być odbierana jako nudna i smutna. 

Beżowy 

Beż jest niezawodny jako tło dla innych barw. Dobrze wygląda w połączeniu z brązami, pastelami i bielą. Podobnie jak szary - beżowy jest spokojny, ale również nudny. Może kojarzyć się ze starością i odbierać witalność domownikom.

Żółty 

Żółty to niezwykle energetyczny kolor. Jest jasny i ciepły. Budzi skojarzenia ze słońcem, wiosną,  kwiatami, łanami zboża, owocami i jesiennymi liśćmi. Dobrze sprawdzi się jako akcent kolorystyczny. Uwaga! Latem może przyciągać owady.

Pomarańczowy 

Pomarańczowy jest bardzo ciepłym kolorem. Przywodzi na myśl ogień. Dodaje przytulności wnętrzom, jednak wykorzystany na dużej powierzchni, jako jednolita plama barwna - przytłacza. Pomarańczowy pozytywnie wpływa na samopoczucie. Podwyższa poziom energii i sił witalnych oraz kojarzy się z młodością.

Czerwony 

Czerwień oznacza niebezpieczeństwo lub gorące uczucie. Wyzwala agresję i chęć konfrontacji. Intensywnie pobudza do działania, dodaje pewności siebie. Jest to bardzo wyrazisty kolor i przez to trudny do zakomponowana z innymi barwami. Można go łączyć z czernią, bielą i szarością, ale również w mniej oczywisty sposób np. z różem.

Różowy 

Róż jest kobiecy, radosny i "słodki". Ociepla wnętrze, dodaje przytulności i lekkości. Rzadko wykorzystywany jest na elewacjach. Dedykowany wnętrzom salonów kosmetycznych, pokojów dziecięcych, w ostatnim czasie, modny również w kuchniach. Najłatwiej go łączyć z pastelami lub podkreślić jego neonowy odcień jako kontrastowy akcent. Jeśli ma być wykorzystany w przestrzeni użytkowanej przez osoby o różnej płci i wieku, musi być zrównoważony "męskimi" barwami.

Fioletowy 

Fiolet występuje w wielu odsłonach od jasnego wrzosu do głębokiego, śliwkowego odcienia. Pobudza kreatywność, pomaga się skupić. Jest problematyczny jeśli chodzi o wykorzystanie w architekturze. Potrzeba sporego doświadczenia w łączeniu go z innymi barwami, by nie wyglądał kiczowato. Tworzy dobry duet z żółcią.

Niebieski 

Niebieski należy do grupy barw chłodnych. Kojarzy się z wodą. Jest zimny w odbiorze, ale elegancki. Światło rozproszone z północy i wschodu dodatkowo potęguje ten efekt. Szeroka gama odcieni od błękitu, poprzez chabrowy do granatu umożliwia tworzenie różnych zestawień kolorystycznych.

Zielony 

Zielony jest połączeniem koloru niebieskiego z żółtym. W zależności od proporcji tych dwóch barw, zieleń ma chłodniejszy lub cieplejszy odcień. Ciemna zieleń jest bardzo gustowna, a jaskrawa, dobrze się komponuje z intensywnym różem. Zielony uspokaja, relaksuje, pozytywnie nastraja, pozwala się skupić. Rozbudza wspomnienie miękkiej, wiosennej trawy, lasu, natury.

Brązowy

Brąz daje poczucie przytulności i bezpieczeństwa. Kojarzy się z drewnem, ale również ze starością. Potrafi być przygnębiający. Raczej ciężki i ciemny w odbiorze, mocno definiuje charakter bryły lub wnętrza. Najlepiej się prezentuje z podobnymi barwami np. beżem.

Srebrny i złoty 

Metaliczne odcienie  nadają bryle architektonicznej oraz wnętrzom  elegancji. Kojarzą się z luksusem. Powiększają optycznie przestrzeń i tworzą dynamiczne kompozycje, ponieważ odbijają światło. Wykorzystane w nadmiarze - rozpraszają uwagę, powodują uczucie przesytu i są przytłaczające. W połączeniu z intensywnymi kolorami i wzorami mogą wyglądać kiczowato, dlatego najlepiej sprawdzą się jako drobne akcenty w dodatkach.


A Ty? Jakie barwy najchętniej wybierasz, dekorując swój dom? 

Komentarze

Popularne

Dom czy mieszkanie - co wybrać?

Jaki projekt domu wybrać?

Czy warto budować garaż?